Hafha ri do guda nga ha maidioma na tshaka dza hone. Haya maidioma a bva kha bugu ya Ngoma Ya Vhatei.

Maidioma ndi maipfi kana kuambele kwo dzumbamaho. Ri tshi vhambedza maidioma, ri wana uri zwine a amba a zwiho khagala, lune muthu a fanela u thoma a ita tshinwi uri a kone u wana thalutshedzo ya zwine maidioma a amba zwone.

Maidioma a tshi vhambeazwa na mirero, ri wana uri tshi-vhumbeo tshao tshi a shanduka, ngeno tshivhumbeo tsha mirero tshi sa shanduki.
Mirero i dovha ya vha na pfunzo kana mushumo wa u laya vhathu, ngeno maidioma a si na pfunzo na ndayo ine a fha.
Maidioma a dovha a vha na mukhwa wa u amba zwithu zwi vhavhaho kana zwi dinaho nga ngalla yo re-vnaho, zwi ita uri a nge sa manakisedzi.
A kutela maitele, a shumisa zwipuka na zwinwe zwa mupo kha u bvisela khagala zwine a khou todou amba zwone.
A divhonadza nga u shaya mutevhe-tsindo, ngeno mirero i na mutevhetsindo.

Tshaka dza maidioma

U ya nga ha Ngoma ya Vhatei, hu na tshaka nna dza maidioma a tshivenda:

Maidioma a aa dzhiiho thangi ya U
Maidioma a no thoma nga thangi U
Maidioma ane a vha na Thangi U na Liiiti
Maidioma ane a vha na Thangi Ya U, Liiti, Dzina na Tshiitwa

Maidioma A Sa Dzhiiho Thangi Ya U

Tsumbo:

Ha na ndevhe (Ha pfi)
Nga nwaha wa mmbo na tsikidzi (kale-kale)
Ni do fa ni tshi vhavha (Ni do shengela)
Zwi bva mikandoni (O azhiela mme)
Ndi tshivhundu tshi no tshimbila (Muthu a dipfaho kha zwine a vha zwone)
Mashudu a phele (U wana tshithu muthu a songo vhuya a shisha na biko)
Dunzi lo fhufha (Vhulwadze ho fhola)
Hu huvhiwa mihuvho (Vhathu vho takalesa)
Ndi la maladze (A hu na tshi dinaho)
Nngwe yo dzhena (Hu na ndala mudini)
Mapfura o fhisa ludongo (Zwithu zwo tshinyala)
Thavha yo swa (O vheulwa)
Lwatsi lwo vundea (Zwithu zwo tshinyala)
Ho tangana mutu na mutongola (Ho tangana vhathu vha khani)
Ho tangana gwagwagwa na gwagwagwa (Ho tangana vha khani)
Ndi fongovhida (Ho ngo tou dendende)
Ndi matombonyane (Ndi kale vhathu vha sa honani)
A dzo ngo vhuya dzothe (Muthu wa hone u a penga)
Mapfene o tsitsa vhana (Ndi la maladze, a hu na tshi dinaho)
Mbebo yo shashata (Zwiito zwa rwana zwo bva nnda ho ishanda)
Noi nnda ndumela shevhoni (U ita zwithu zwawe o dzumba)
Ni songo ntshata (Ni songo nzwifhela, kana ni songo amba zwi si zwone nga dzina langa)
Ha na ndevhe (Ha pfi)
Vhana vha wela tshivhasoni (A hu na tshi no liwa)
A dziho dzothe (U a penga)
Mng vy nài a mi mat ci
Ndi muya-munve ahothe (Ha na vhuimo ha vhukuma)
Ndi mukush avhayaho (Ndi muthu ane a sukumedzela vhathu kha zwine ene a si ite)
Ndi mulambatai (Ha vhoni tshithu, a tshi vhona u lila u ri tshi vhe tshawe)
Ndi gonoro (Ha lengi u lila)
Vhulwadze ho bala (Mulwadze o lovha)

Maidioma A No Thoma Nga Thangi U

Enea maidioma ndi ane a thoma nga thangi U.

Tsumbo:

U diruma (Musi muthu a tshi ya nduni thukhu)
U ditota (Musi muthu a tshi disola)
U lalela luvhondo (U lala muthu a songo la)
U gotsha dula (U sa wana tshithu)
U lata tshovha (U litsha zwe muthu a vha)
U omba gologodo (U daha mbanzhe)
U hoho mphasi (U daha mbanzhe)
U peta voho (U daha mbanzhe)
U doba lufhanga (U wa)
U bata nzie (U wa)
U vha na mbilu (U tama zwiliwa zwa migini)
U diludza (U tshina muthu o takala)
U la thoho ya khanga (U sa dzula fhas)
U sela nga hu no bvuda (U vha khakhathini)
U oma thomo (U sa pfa)
U kokota tshidudu (U dzhia zwa mme)
U thukhula ngozwi (U bva nnda ha tshanda)
U la mavhele (U kambwa)
U tikisa muthu luwa (U fulufhedzisa muthu tshithu wa thedza u si tsha tshi ita)
U bva nga litswu (U sa wana tshithu)
U dzwinga dza khwatha (U lwa nga maanga othe uri muthu a vhuye a kunde)
U vhamba maano (U humbula zwine zwa do tshidza muthu)
U bika nga khulu (Musi hu na lufu)
U ambara malinga (U la zwiliwa)
U nenga (U shavha)
U na gunwe (U a tswa)
U pala khwali (A hu na tshi liwaho)
U mama mme a tshi penga (Zwiito zwa hone a zwi divhalei)
U lela muri gwalani (U tuwa)
U hwala khwara (U fara khakhathi)
U fara ludongo nga hu fhisaho (U vha khakhathini)
U fara mulomo (U tahisa munwe muhumbulo-vho)
U sita (U kola)
U luritha lu na maba (U thoma khakhathi ine ya do dina muthomi wayo)
U rwa fhasi (U sa wana muthu)
U longa munwe itoni (U khakhela munwe)
U humbela fola (U ambisa musidzana)
U imela muthu nga murahu (U sala muthu nga murahu)
U vhavha ha mbilu (U sa takala, u tungufhala)
U pilipitwa nga mafhungo (U dinwa nga zwi ambwaho)
U disendeka nga muthu (U fulufhedza muthu)
U puta vhuda hau (U azhia thundu wa tuwa)
U kulekana mirado (U fhelelwa nga nungo na muhumbulo)
U dodwa nga vhulwadze (U dzhenwa nga vhulwadze)
U welwa nga khombo (U vha khakhathini)
U sa vha na lukuna (U sa vha na tshavhudi)
U shela muno (U zwifha / U difhisa)
U rudza mbilu (U sa vhilahela)
U tanganedzwa nga zwanda zwivhili (U farwa zwavhuel)
U somolana zwa hanwani (U vhudzana mafhungo)
U sa isa mbilu kule (U sa fhela mbilu)

Thangi U na Liiiti

Hu na hune liidioma la shumisa thangi ya U na lidiiti.

Tsumbo:

U tikisa muthu luwa (U sa fulufhedzea)
U longa mulilo vivhini (U nanisa zwithu)

Thangi Ya U, Liiti, Dzina na Tshiitwa

Liidoma li shumisa thangi ya U, ya tevhelwa nga fiiti, dzina, na tshiitwa.

Tsumbo:

U doba lufhanga (U wa)
U bata nzie (U wa)
U vha na mbilu (U tama zwiliwa zwa migini)
U diludza (U tshina muthu o takala)
U la thoho ya khanga (U sa dzula fhas)
U sela nga hu no bvuda (U vha khakhathini)
U oma thomo (U sa pfa)
U kokota tshidudu (U dzhia zwa mme)
U thukhula ngozwi (U bva nnda ha tshanda)
U la mavhele (U kambwa)
U tikisa muthu luwa (U fulufhedzisa muthu tshithu wa thedza u si tsha tshi ita)
U bva nga litswu (U sa wana tshithu)
U dzwinga dza khwatha (U lwa nga maanga othe uri muthu a vhuye a kunde)
U vhamba maano (U humbula zwine zwa do tshidza muthu)
U bika nga khulu (Musi hu na lufu)
U ambara malinga (U la zwiliwa)
U nenga (U shavha)
U na gunwe (U a tswa)
U pala khwali (A hu na tshi liwaho)
U mama mme a tshi penga (Zwiito zwa hone a zwi divhalei)
U lela muri gwalani (U tuwa)
U hwala khwara (U fara khakhathi)
U fara ludongo nga hu fhisaho (U vha khakhathini)
U fara mulomo (U tahisa munwe muhumbulo-vho)
U sita (U kola)
U luritha lu na maba (U thoma khakhathi ine ya do dina muthomi wayo)
U rwa fhasi (U sa wana muthu)
U longa munwe itoni (U khakhela munwe)
U humbela fola (U ambisa musidzana)
U imela muthu nga murahu (U sala muthu nga murahu)
U vhavha ha mbilu (U sa takala, u tungufhala)
U pilipitwa nga mafhungo (U dinwa nga zwi ambwaho)
U disendeka nga muthu (U fulufhedza muthu)
U puta vhuda hau (U azhia thundu wa tuwa)
U kulekana mirado (U fhelelwa nga nungo na muhumbulo)
U dodwa nga vhulwadze (U dzhenwa nga vhulwadze)
U welwa nga khombo (U vha khakhathini)
U sa vha na lukuna (U sa vha na tshavhudi)
U shela muno (U zwifha / U difhisa)
U rudza mbilu (U sa vhilahela)
U tanganedzwa nga zwanda zwivhili (U farwa zwavhuel)
U somolana zwa hanwani (U vhudzana mafhungo)
U sa isa mbilu kule (U sa fhela mbilu)
U dzheniswa murunzini (U dzhenwa kha tshinetiseo kana khombo)
U vhidzwa nga dzina la u sa vha na lwendo (U vhidzwa zwithu zwa ngoho)
U bvela phandeni (U ita zwithu zwa hone khagala)
U thuba mbilu (U tshinyadza muthu nga zwine a mu vhudza)
U fhaṱa ndila ya dzangalelo (U shumisa maipfi o dzumbamaho u itela u kunga vhathu)
U ombela ngomu ha mbilu (U da fhasi ha mbilu, zwi tshinyadza muthu)
U penya nga mutshelo (U wana mushumo kana vhugala nga ndila yo lemelaho)
U fhedza mafhungo (U dzima mafhungo a sa takadzi)
U tshimbila nga vhulalo (U ita zwithu nga ndila ya u dzulela
U tsila kha mulenzhe (U bvela phanda na zwithu zwi sa vha na mushumo)
U la tholeli la mbilu (U sa fhedza mbilu na muthu)
U vhofha zwigidi zwa ndila (U ita zwithu zwi lemelaho, zwi sia vhathu vha sa kone u bvela phanda)
U vhea mbilu kha ndila (U ita zwithu nga nungo dzi khulaho, u vha na muvhuso wa mbilu)
U shandukisa mulomo u tshi thoma nga mbilu (U pfuka u amba zwi songo dzulaho zwavhudi, u shandukisa maipfi)
U sedza nga mathoni a vhukuma (U ona vhukuma zwi no itea)
U la zwilimo zwa mbilu (U vha na mbilu yo dzuleleaho na zwavhudi)
U bvisa mbilu kha mafhungo a tshinyadzaho (U takala nga ndila ya u sia zwituku zwa kale murahu)
U dzhenisa dzina kha zwigidi zwa vhulalo (U bvisa dzina lwa hone kha zwithu zwi sa shumaho zwavhudi)
U shela tshiṱambo kha mbilu (U sumbedza mbilu yo khakhathiwa kana u fhedza mbilu)
U vhea vhulalo ha mbilu kha muthu (U shumisa mbilu ya u fulufhedza kha muthu)
U bvisa mbilu kha zwithu zwa kale (U sa tsha humbula zwithu zwa kale zwi no dinisa mbilu)